Książka Zdzisława Kalicińskiego jest swego rodzaju przewodnikiem. Prowadzi przez ulice i place warszawskie, jak również na obrzeża stolicy. Autor opisuje życie w stołecznym mieście nadzwyczaj drobiazgowo, dzięki czemu czytelnik może utworzyć sobie w myślach mapkę przedwojennej Warszawy. Nie istniejące już miejsca ożywają, a ludzie, którzy dawno odeszli, powracają we wspomnieniach prawdziwej historii. Urozmaiceniem tekstu i dużym plusem są przedwojenne zdjęcia. Dla czytelnika, który nie miał okazji gościć w stolicy i obraz tego miasta jest mu obcy, publikacja staje się dziennikiem ludzkich przeżyć. Do moich rąk trafiła książka ciepła, osobista, napisana piękną przedwojenną polszczyzną. Zdzisław Kaliciński był człowiekiem obdarzonym darem gawędziarza, dlatego też zapomniany obecnie język, którym się posłużył, nie jest przeszkodą nawet dla młodego czytelnika. Autorowi nie brakuje również humoru. Przedstawiając swoje życie na kartach książki, odnosi się do czytelników jak do bliskich słuchaczy zwrotem- proszę państwa. Sposób narracji sprawia, że z zaciekawieniem przenosimy się w przybliżany nam świat. Niczym znajomi, zaproszeni do tętniącego życiem domu, zagłębiamy się w lekturę książki niepostrzeżenie.
"O Starówce, Pradze i ciepokach" podzielona jest na trzy części. Pierwsza jest obrazem dzieciństwa autora spędzonego na warszawskiej Starówce w domu babci Sabiny. Wyprawy po zakupy, niedzielne pikniki, kataryniarze oraz występy artystów cyrkowych. Pierwsze spotkanie ze sztuką teatralną, muzyką i tańcem - to tylko niektóre z wydarzeń mających duży wpływ na kształtowanie postrzegania świata.
Druga część ukazuje nie tylko okres dorastania Kalicińskiego w jego drugim domu, lecz przede wszystkim przedstawia dzieje najstarszej w Polsce Papierni w Jezioranie. Tam pracowała jego babcia Teofilia, jak i większość rodziny ze strony matki. Poznajemy ciepoków i dowiadujemy się co oznacza to tajemnicze słowo zamieszczone w tytule. Autor przytacza fakty historyczne, których był świadkiem w wieku 5-8 lat. Są to między innymi pierwsze uroczystości na Grobie Nieznanego Żołnierza w 1925r; strajk kolejarzy w 1926 i zamach majowy.
Ostatnie rozdziały przenoszą nas do domu na Pradze. Autor z nostalgią przywołuje kluby sportowe i sportowców, dla których w tamtych czasach liczyła się przede wszystkim przyjemność z uprawianej dyscypliny.
Spoiwem relacji jest zawsze rodzina. Odgrywa ona bardzo duża rolę. Przedwojenne życie pozostaje w ścisłym związku z rodzinnymi więziami. Wprowadzeni w ich rytm odczuwamy, jak bliscy autora stają się dla nas ważni i śledzimy ich perypetie z zainteresowaniem. Czas spędzony z lekturą jest jak miłe spotkanie z dojrzałym człowiekiem, bardzo precyzyjnie opisującym swoje dzieciństwo, nie zapominającym o przeżyciach i emocjach z nim związanych. Podczas tego spotkania powracają wspomnienia, powracamy do świata retro by poczuć atmosferę tamtych czasów. Nierzadko okazuje się, że tak mało o nich wiemy. Większość młodych ludzi żyje chwilą, a opowiadania rodziców wydają mu się nudne i banalne. Dopiero wtedy, gdy sami przekraczamy próg dojrzałości, naznaczeni życiowym doświadczeniem mamy ochotę poznać historię swej rodziny. Tworzymy własne drzewa genealogiczne. Odczuwamy potrzebę odkrycia wszystkich prawd z życia najbliższych. W ich losach szukamy wskazówek, dzięki którym moglibyśmy lepiej poradzić sobie z przeciwnościami jakie stawia życie dziś. Zastanawiamy się co lubili robić, jak spędzali czas i co było dla nich najważniejsze.
Kilka lat po śmierci autora, jego córka Małgorzata zaczęła zadawać sobie podobne pytania. Jak sama twierdzi, na szczęście dla niej pozostała książka ojca. Zainspirowana jego pomysłem napisała "Fiołki na trzepaku". Sądzę, że ten fakt stanowi dowód, że każdy „podąża za własną legendą” i jego życie może stanowić materiał na ciekawe opowiadanie. Po tej lekturze niejeden z czytelników weźmie do ręki album ze zdjęciami, a w najbliższym czasie odwiedzi bliskich, by przy kubku herbaty czy kawy podzielić się rodzinnymi historiami.
Joanna Markowska
Tytuł: O Starówce, Pradze i ciepokach
Autor: Zdzisław Kaliciński
Wydawca: Zysk i S-ka
Data wydania: 2010 (wyd. I 1983 r.)
ISBN/EAN: 978-83-7506-423-0
Liczba stron: 293
Cena: 39,90 zł
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz