"Bardzo krótka podróż" Joanna Szczepkowska

„Bardzo krótka podróż” Joanny Szczepkowskiej to książka zawierająca trzy wybrane prze autorkę scenariusze, które w zarysie lub skończone ma w swoim komputerze.

Drugie żony to seria dwunastu odcinków, z czego trzy mamy przyjemność czytać w tej książce. Autorka zaproponowała je dużej firmie producenckiej. Producent zrobił uwagę, że w dramacie panuje wielki chaos- imiona postaci nie zgadzają się z dialogami. Niestety po poprawkach próby nawiązania kontaktu z producentem nie przynosiły rezultatów. Szkoda, gdyż osobiście uważam, że scenariusz jest wart ponownego „rzucenia okiem”. Co więcej, chętnie obejrzałabym wszystkie dwanaście odcinków, na przykład w teatrze.

Drugie żony to kilka niedługich historii o kobietach i ich relacjach z byłymi żonami obecnych mężów. Nie łatwo jest być tą drugą, sprostać przyzwyczajeniom i nawykom partnera. Co dzień udowadniać, że decyzja, którą podjął wiążąc się właśnie z nią była najlepsza. Jeszcze trudniej jest być tą pierwszą, której się nie powiodło. Która została odrzucona, zdradzona, wymieniona na młodszą. Każda z tych kobiet musi pogodzić się z rolą, którą przyszło jej odegrać w życiu.

W scenariuszu Drugich żon podoba mi się wartka akcja i nieprzewidziane obroty akcji. Autorka stworzyła kilka postaci, które przewijają się przez większość lub wszystkie części dramatu. Dzięki temu tworzą całość, której przesłanie ma mocniejszy oddźwięk. Jedną z takich postaci jest Mężczyzna w Kapeluszu (ok. 45 lat)- nazywany Mozartem, milczący, romantyczny, bardzo biedny, ale bezkompromisowy skrzypek. Główną cechą jego charakteru jest wysokie mniemanie o sobie i wartości swojego talentu. Woli głodować i mieszkać na dworcu nich grać w przydrożnym barze. To dla niego poniżające. Przeciwieństwem Mozarta jest Artur (ok. 40 lat)- wielodzietny kontrabasista imający się różnych prac. Mężczyźni kiedyś razem grywali. Artur na próżno stara się pomóc koledze. Sam natomiast jest bardzo pracowity. Oprócz prac zarobkowych pomaga żonie w prowadzeniu domu i opiece nad dziećmi.

Okno dla Anioła Joanna Szczepkowska zaproponowała Teatrowi Telewizji. Niestety listem poleconym dostała odmowę podyktowaną tym, że „tekst nie mieści się w formule Teatru TV”.

W tym krótkim scenariuszu autorka użyła mocnego środka przekazu. Więźnia, który uciekł z więzienia przyrównała do Anioła. Dla niego to, w dzień Wigilii, Profesor i jego matka zwykli zostawiać otwarte okno. Tym razem Anioł zjawił się z pistoletem, niosąc ze sobą strach i niepewność. Czy magia świąt załagodzi wewnętrzny niepokój bohaterów?

Scenariusz Bardzo krótkiej podróży autorka napisała na użytek właśnie tej książki. I bardzo dobrze zrobiła, gdyż dzięki temu powstała niecodzienna historia. Głównym bohaterem jest chłopiec, który uczy się gry na skrzypcach. Jego relacje z matką są bardzo zażyłe. Mimo młodego wieku chłopczyk stara się opiekować mamą. Nie rozumie co ją trapi i na co jest chora, ale stara się być przy niej w każdej sytuacji.

Bardzo krótka podróż to opowieść owiana mgłą niedomówień, zawierająca tajemnicę, która nie ma prawa wyjść poza mury posiadłości zamieszkiwanej przez bohaterów. Podczas niemych scen w tle słychać skrzypce. Ich dźwięk często dominuje nad obrazem i urywa się nagle wraz z kolejną sceną. Życzę Joannie Szczepkowskiej, żeby znalazł się ktoś zainteresowany takim obrazem filmowym.

Scenariusze Joanny Szczepkowskiej płyną wraz z muzyką, jaka im towarzyszy. Podczas czytania miałam wrażenie, że znajduję się w małej sali teatralnej. W taki nastrój, oprócz muzyki, wprowadziła mnie gra świateł, nieme sceny i zaciemnienia przy ich końcu. Teksty Joanny Szczepkowskiej są nieprzeciętne. Już same w sobie hipnotyzują odbiorcę. Warto by przekonać się o ich działaniu poprzez sceny teatru czy ekrany kinowe.

Projektem okładki i stron tytułowych zajął się Marcin Szczygielski. Tekst tytułowego scenariusza jest wzbogacony czarno-białymi zdjęciami autorstwa Marcina Kossowskiego, które w jeszcze większym stopniu pobudzają wyobraźnię czytelnika.

Joanna Markowska

Tytuł: Bardzo krótka podróż

Autor: Joanna Szczepkowska

Wydawnictwo: Instytut Wydawniczy Latarnik

Rok wydania: 2012

Format: 150 mm x 215 mm

Oprawa: miękka zintegrowana

ISBN: 978-83-60000-69-4

Język: polski

Liczba stron: 218

Notka o Autorce:

Joanna Szczepkowska (ur.1953 r.) aktorka, pisarka, publicystka. Jako studentka warszawskiej PWST zadebiutowała w telewizyjnym spektaklu „Trzy siostry” Czechowa w reżyserii Aleksandra Bardiniego. Po ukończeniu PWST zgrała w filmie” Con amore” i została nagrodzona w 1976 roku za najciekawszy debiut filmowy . Od 1975 roku gra w teatrach warszawskich jest aktorką teatralna filmową i telewizyjną, zagrała m.in szekspirowską Julię, Lady Macbeth Tytanię, Kordelię, Katarzynę w „Poskromieniu złośnicy” Antygonę, Rachelę w Weselu Wyspiańskiego, Spikę w „Onych” Witkacego. Za swoje kreacje w repertuarze klasycznym i współczesnym, dramatycznym i komediowym była wielokrotnie nagradzana . Jest laureatką fundacji ITI – stypendium do Nowego Yorku, Festiwalu filmowego w Gdańsku za kreacje filmowe, w1990 roku została nagrodzona telewizyjnym Wiktorem jako najpopularniejsza aktorka. Jest laureatką wielu nagród na festiwalach teatralnych. W stanie wojennym współpracowała z prasą podziemną współtworząc pismo teatralne.
Joanna Szczepkowska jest autorką monodramu pt. „Goła baba”, serii miniatur telewizyjnych pt „Garderoba damska”, dramatu „ ADHD i inne cudowne zjawiska” .W 1999 roku Gazeta Wyborcza zaproponowała jej pisanie stałych felietonów do sobotniego dodatku „ Wysokie Obcasy”. Od 2001 roku ukazują się jej publikacje literackie m.in. zbiór felietonów pt „ Drugie podwórko” „ Sześć minut przed czasem”, „ Piasek ze szkła”, „Jak wyprostować koło”, tom opowiadań „ Fragmenty z życia lustra”, powieści : Kocham Paula mc. Cartneya”, „Zagrać Marię”, eseje autobiograficzne „4 czerwca”, zbiory wierszy pt „Miasta do wynajęcia”, Dzisiaj nazywam się Charles”, Ludzie ulicy i inne owoce miłości”. Jest też autorką artykułów publikowanych w Gazecie Wyborczej i tekstów poświęconych literaturze.

"Królowa Saby" Marek Halter

- Powiedz mi, co uderza jak młot, ale jest niewidoczne, choć ujawnia się, zimne lub płomienne, w tchnieniu słów?

Sięgając po najnowszą powieść Marka Haltera trzeba się liczyć z tym, że czeka nas niesamowita podróż do XI w p.n.e. „Królowa Saby” przenosi czytelnika do legendarnego królestwa- kraju złota, mirry i kadzidła. Władała nim wówczas Makeba- córka Akeby Wielkiego i Bilkis. Kobieta ogromnej urody i wielkiej mądrości.

Pomimo młodego wieku Makeba potrafiła zaskarbić sobie szacunek oraz udowodnić, że potrafi władać królestwem. Nazywano ją królową wojny i pokoju, królową miłości i zmysłowości, siły i mądrości. Dla dobra ludu i przyjaznych stosunków z faraonem została kapłanką Ra. W swym królestwie kazała wybudować świątynię, w której złożono ofiarę. Doskonale zdawała sobie sprawę, że handel z faraonem może być pełen niespodzianek. Królestwo Saby było zasobne w dobra których potrzebował, chodziło głównie o kadzidła. Dzięki przychylności Makeby faraon czuł się spokojniejszy w sprawach handlu, co wróżyło długi sojusz między królestwami.

Mądrość królowej Saby sięgała wyżej. Aby Morze Czerwone przestało dzielić królestwo na dwie części, musiała wyrównać rachunki z Shobwą. Był to zdrajca, przez którego wraz z ojcem i zaufaną świtą zmuszeni byli opuścić rodzinne miasto Aksum. Natomiast przebiegły oszust bogacił się i drwił sobie z nich. Po dziesięciu latach królowa zebrała najlepszych wojowników i położyła temu kres. Nie zabiła zdrajcy od razu, choć pragnienie to targało nią przez wszystkie lata. Zdecydowała jednak jak najbardziej go poniżyć. W związku z tym własnoręcznie odcięła mu język. Była to kara za wszystkie kłamstwa i plugastwa, jakie kiedykolwiek wypowiedział. Po pewnym czasie Shobwa został wysłany małą łodzią na morze, które dokonało ostatecznej zagłady.

Wielu możnych władców marzyło o tym, aby królowa Saby została również królową ich sypialni. Na próżno zabiegali o nią. Każdego traktowała z szacunkiem, ale i z dystansem. Nie była przekupna pod żadnym względem. Nawet Yahyyr, który z uporem domagał się wypełnienia obietnicy, jaka nigdy nie została mu złożona, musiał pogodzić się ze swą miłosną porażką. Chciał on, w zamian za rękę Makeby, zabić byka w ofierze dla boga Almakaha w wielkiej świątyni Bilkis.

Jedynym mężczyzną który zaintrygował Makebę był Salomon. Nie potrafiła wyrzucić go z myśli od chwili, w której o nim usłyszała po raz pierwszy. Nauczyła się języka, którym władał, poznała jego boga i historię rodziny. Chciała być bliżej niego, zrozumieć czym i jak żyje. Postanowiła dać upust ciekawości i przekonać się na własne oczy i uszy, czy Salomon jest w rzeczywistości tak mądry jak mówią o nim jego podwładni. Oficjalnym celem spotkania Salomona i Makeby miało być nawiązanie obustronnej wymiany handlowej. Jednak wymienili się oni między sobą czym znacznie bardziej osobistym. Dzięki temu Makeba poczuła Salomona również na własnej skórze, która później nie poczuła już nikogo innego.

- Mówisz o sercu, królowo Saby.

Tymi słowami odpowiedział Salomon na jedną z zagadek zadanych mu przez Makebę. Tak jak w pozostałych przypadkach odpowiedź była poprawna. Dzięki temu inteligencja i mądrość Salomona nie zostały podważone. On, Wielki i mądry, który panował nad wszystkim, z wyjątkiem czasu, stracił serce dla królowej Saby. Pokonana Makeba oddała się Salomonowi na trzy noce i dwa dni. Trzy noce, które wersami „Pieśni nad pieśniami” na wieczność wpisały się w miłosną pamięć Zachodu.

Marek Halter pisząc tę powieść opierał się na zdobytych informacjach historycznych i archeologicznych wzbogacając je własną wyobraźnią. Dzięki temu postać Makeby jest bardziej wyrazista i nowoczesna.

„Królowa Saby” to powieść lekka i wciągająca. Jej baśniowy klimat hipnotyzuje już od pierwszych stron i sprawia, że bohaterowie zostają z nami na dłużej. Warto się o tym przekonać sięgając po nią.

Joanna Markowska

Tytuł: Królowa Saby

Autor: Marek Halter

Wydawnictwo: Zysk i S-ka
Rok wydania: 2011
Ilość stron: 311 s.
Oprawa: miękka
Wymiar: 140x205 mm
ISBN: 978-83-7506-714-9

Notka o autorze:

Marek Halter- Francuski malarz, poeta i powieściopisarz żydowskiego pochodzenia. Urodził się w Warszawie w 1936 roku. Jest aktywnym działaczem ruchu na rzecz obrony praw człowieka, zwolennikiem dialogu polsko- żydowskiego, orędownikiem pojednania chrześcijan i żydów oraz Arabów i Żydów. Wielokrotnie podkreślał rolę, jaką podczas wojny odegrali Polacy ratujący Żydów (dzięki pomocy Polaków jego rodzina uciekła z warszawskiego getta w 1940 roku).

Jako jeden z pierwszych na zachodzie Europy przypomniał postać Ireny Sendlerowej. W Polsce został odznaczony medalem Gloria Artis.

Marek Halter jest autorem ponad dwudziestu książek. W Polsce ukazały się dotąd m.in: „Ewangelia według Marii, matki Jezusa”, „Chazarski wiatr”, ” Judaizm- opowieść dla moich chrześniaków”. W Polsce znany jest głównie ze swojej "trylogii Kanaan” – „Sara”, „Sefora” i „Lila”, czyli trzech opowieści o niezwykłych kobietach doskonale znanych nam ze Starego Testamentu.